Miasta stają się coraz bardziej zielone i przyjazne dla przyrody, co sprzyja obecności dzikich zwierząt w naszym otoczeniu. Kampania „Dzikie w mieście” promuje pozytywne praktyki, które mogą pomóc w harmonijnym współistnieniu ludzi i zwierząt w miejskiej przestrzeni. Liczba interwencji związanych z obecnością dzikich zwierząt we Wrocławiu rośnie – w 2020 roku odnotowano aż 991 zgłoszeń, o 40% więcej niż rok wcześniej. Konieczne jest zatem zwiększenie edukacji mieszkańców na temat właściwych sposobów wspierania lokalnej fauny miejskiej oraz ochrony bioróżnorodności w naszych miastach.
Urbanizacja i intensywna działalność człowieka wpływają na zwiększanie się populacji dzikich zwierząt w miastach. Coraz częściej możemy spotkać takie gatunki, jak dziki, lisy, jeże czy łosie, które poszukują schronienia i pożywienia na terenach zurbanizowanych. Właściwe zrozumienie potrzeb tych zwierząt w mieście oraz wspólne działania na rzecz ich ochrony to klucz do zachowania bioróżnorodności w naszych osiedlach.
Schronienia dla jeży
Jeże to jedne z dzikich zwierząt, które coraz częściej można spotkać w miastach. Zapewnienie im schronienia jest ważne dla ich przetrwania w miejskim środowisku. Jednym z kluczowych działań jest zachowanie naturalnych miejsc schronienia, takich jak sterty liści czy gałęzi w parkach i ogrodach. Mieszkańcy mogą również tworzyć specjalne domki dla jeży w swoich prywatnych ogrodach, aby zapewnić im bezpieczne i wygodne schronienie.
W ramach akcji „Domek dla wiewiórki i jeża kolczastego zwierza” w Przedszkolu Publicznym Nr 1 im. Marii Konopnickiej w Łęcznej zostało skonstruowanych aż 27 domków dla jeży. Konkurs na stworzenie tych schronień cieszył się ogromnym zainteresowaniem wśród dzieci, rodziców i dziadków. Wszystkie prace zostały wyróżnione, a nagrody wręczone przez burmistrza Łęcznej oraz dyrektora przedszkola.
Schronienia dla jeży to nie tylko element wyposażenia ogrodu przedszkolnego, ale również ważny element w różnych placówkach i instytucjach w Łęcznej. Domki te zostały przekazane m.in. do Urzędu Miejskiego, Biblioteki Publicznej, Centrum Kultury, Parafii św. Marii Magdaleny, a także do szkół i przedszkoli. Działania te mają na celu zapewnienie jeżom bezpiecznych miejsc do schronienia, szczególnie w okresie zimowym.
Ochrona przed zimą
Zima to trudny okres dla dzikich zwierząt w mieście. Ważne jest, aby zapewnić im schronienie i dostęp do niezamarzającej wody. Niektóre gatunki, takie jak jeże czy nietoperze, potrzebują bezpiecznych miejsc do zimowania. Jako mieszkańcy możemy pomóc, pozostawiając części ogrodów nieuprzątniętych lub tworząc specjalne schronienia zimowe.
Zgodnie z prawem, niezapewnienie zwierzętom ciepłego schronienia, pożywienia i dostępu do wody może skutkować karami finansowymi lub nawet pozbawieniem wolności. Trzymanie zwierząt domowych na uwięzi powyżej 12 godzin dziennie lub w warunkach powodujących cierpienie, jest również zakazane. Utrzymywanie zwierząt w warunkach zagrażających ich zdrowiu lub życiu jest przestępstwem znęcania się, za które grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności.
Każdy z nas może przyczynić się do ochrony dzikich zwierząt przed zimowym okresem. Pamiętajmy, że zimowanie zwierząt i przygotowanie do zimy to ważne kwestie, o które warto zadbać. Wspólnymi siłami możemy zapewnić naszym leśnym sąsiadom bezpieczne schronienie i przetrwanie chłodnych miesięcy.
Dokarmianie zwierząt
Dokarmianie ptaków i innych zwierząt to działanie, które wymaga wiedzy i odpowiedzialności. Nie należy karmić ich chlebem, który jest szkodliwy dla nich. Zalecane są zdrowsze opcje, takie jak ziarna, orzechy czy suszone owoce. W Gdyni, aby pomóc ptakom, instalowane są specjalne „kaczkomaty” z odpowiednią karmą.
Straż Miejska w Gdyni prowadzi również akcje edukacyjne dotyczące prawidłowego dokarmiania ptaków. Jednym z ważnych aspektów jest to, aby nie zostawiać jedzenia bezpośrednio na parapetach czy balkonach, ale umieszczać je w odpowiednich karmnikach dla ptaków. Dzięki temu ogranicza się ryzyko nieodpowiedniego dokarmiania ptaków zimą oraz minimalizuje się niepożądane konsekwencje, takie jak uzależnienie dzikich zwierząt od ludzkiej pomocy.
Dokarmianie zwierząt znajduje uzasadnienie szczególnie podczas mroźnych i śnieżnych zim, gdy naturalne źródła pokarmu są trudno dostępne. Jednak w przypadku niektórych zwierząt, takich jak dziki czy lisy, nie jest ono wskazane, gdyż środowisko dostarcza im wystarczającą ilość prawidłowego dokarmiania zwierząt. Właściwe postępowanie w tym zakresie jest niezwykle istotne dla zachowania równowagi ekosystemu miejskiego.
Współpraca z organizacjami ekologicznymi
Współpraca z organizacjami ekologicznymi ma kluczowe znaczenie dla skutecznej ochrony zwierząt w mieście. We Wrocławiu działa specjalny zespół skupiający naukowców, leśników i przedstawicieli organizacji zajmujących się ochroną zwierząt. Z kolei w Poznaniu powołano zespół ekspertów do spraw dzikich zwierząt w mieście. Tego typu organizacje prowadzą monitoring, akcje edukacyjne i pomagają w interwencjach związanych z dziką fauną.
Wiele organizacji ekologicznych w Polsce angażuje się w ochronę przyrody w miastach. Ich działania obejmują m.in. stworzenie schronień dla jeży, dokarmianie zwierząt w zimie czy współpracę z mieszkańcami w zakresie opieki nad kotami wolno żyjącymi. Dzięki tej współpracy lokalna społeczność może aktywnie uczestniczyć w inicjatywach na rzecz ochrony miejskiej przyrody.
Organizacje ekologiczne często organizują także wolontariat ekologiczny, który daje możliwość zaangażowania się mieszkańców w działania na rzecz środowiska. Takie formy aktywności sprzyjają budowaniu świadomości ekologicznej i integracji lokalnej społeczności wokół wspólnych celów ochrony przyrody w mieście.